Anavatanı Meksika olan poinsettias, Euphorbia ailesindendir ve renkli bracts (yaprakları) nedeniyle popüler bir tatil bitkisidir. Kesme çiçek olarak kullanılan bir türü de vardır. En çok kış tatillerinde dekorasyon için kullanılırlar, ancak yıl boyunca yeşil bitkiler olarak da çekicidirler.
Atatürk çiçeği kış günlerinin kısalmasına tepki olarak renk değiştirir. Poinsettia çiçekleri aslında petal gibi görünen braktelerden ve cyathia adı verilen merkezdeki minik sarı çiçeklerden oluşur. Renkli bracts, böcekleri çiçeklere çeker ve tozlaşmadan sonra düşer.
Atatürk çiçeği hayvan veya insan sağlığına zararlı değildir. Ancak yenmemeleri gerekir.
Yapışkan beyaz özsuyu ciltte kızarıklığa neden olabilir, bu nedenle bu bitkilerle çalışırken eldiven kullanılması önerilir.
Göz ve ağız ile temasından kaçının.
Özsuyu aletleri yapışkan hale getirebileceğinden aletleri kullandıktan sonra iyice yıkayın.
Atatürk çiçeği birçok renkte gelir
Tatillerde, hemen hemen her dekoratif düzene uyacak Atatürk çiçeği bulabilirsiniz. Kremsi beyazdan pembeye ve geleneksel parlak kırmızıya kadar değişirler. Bazı çeşitlerin kırmızı ve beyaz, pembe ve beyaz veya yeşil ve beyaz ve hatta parlak turuncu desenlere sahip diş telleri vardır.
Çiçek formları da değişir, bazıları güle benzer. Ayrıca bahçe merkezlerinde mavi veya mor gibi alışılmadık renklerde Atatürk çiçeği bulacaksınız. Bunlar sprey boya ile boyanmış krem renkli çeşitlerdir. Bazen parıltı serpilirler.
Atatürk çiçeği (Euphorbia pulcherrima), anavatanı Meksika ve Orta Amerika olan sütleğengiller familyasına ait bir çiçek türü.
İngilizce adı Poinsettia olan bu bitkiyi 19. yy da Meksika'dan ABD ye götüren ve yaygınlaştıran ABD li devlet adamı, psikiyatrist ve bitki bilimci Joel Roberts Poinsett den alır. Atatürk adı ise, bir süs bitkisi olarak Türkiye de yetiştirilmesi ve tanınmasına ön ayak olan Mustafa Kemal Atatürk ten gelir. Ancak çiçeğe ismi Atatürk vermemiştir. Yetiştirilmesi sırasında görev alan bitki bilimcilerden gelen öneri üzerine bu isim takılmıştır. Bu çiçeğin dışında dünyada devlet adamı ismi taşıyan herhangi bir bitki yoktur. Bitkinin diğer bir adı da Noel yıldızı dır. Atatürk çiçeğinin çeşitleri yoktur ama rengi koyu kırmızıdan pembeye doğru değişebilen çeşitleri vardır.
Tipik olarak 60 cm-5 m kadar boylanırlar. Koyu yeşil renkli yaprakları büyük, uzun ve sivri uçludur. Çanak yaprakları kırmızı, pembe veya beyazdır. Çanak yapraklar çoğunlukla çiçek zannedilmektedir, fakat gerçek çiçekleri çok küçük, sarı renkli ve gösterişlidir.
Yazın aydınlık yarı gölge yerleri sever. Yaprakların kızarması için Eylülden itibaren günde en az 14 saat kesintisiz karanlığa maruz kalmalıdır. Bunu sağlamak için bitki akşam 17.00-08.00 saatleri arasında ışık sızmayan karanlık bir dolaba kaldırılabilir, üstüne ışık geçirmeyen bir örtü ya da kutu örtülebilir. 14 saatlik süre içinde 1-2 dakikalık yapay aydınlatma dahi çiçeklenmeyi ve dolayısıyla yaprakların kızarmasını engelleyeceğinden dolabın kapağı ya da örtü açılmamalıdır. Bu ışık rejiminin 10-12 hafta uygulanmasının ardından ilk tomurcukların görülmesiyle bitki, bol ışık alan aydınlık yerlerde bulundurulmalı ancak doğrudan güneş ışığından korunmalıdır.
Hacim olarak 3 kısım turba, 3 kısım yaprak çürüntüsü, 2 kısım turba toprak, 2 kısım yanmış ahır gübresi, 3 kısım kum ve 2 kısım perlitin karışımıyla elde edilen harç da kullanılabilir.
Saksı değiştirme her yıl Nisan ayında yapılır. Gübreleme, Haziran-Ekim ayları arası haftada bir kez 1-2 g/l kompoze olarak verilir.
Bitki, Haziran dan Eylül e değin sürgün verme esnasında ılık su ile bolca sulanmalı, sıcak havalarda yapraklarına su püskürtülmelidir. Çiçeklenme süresince (Aralık-Ocak ayları) verilen su miktarı azaltılmalıdır. Çiçekli halde iken bitkiye çok su verilirse yapraklarının döküldüğü görülür. Dinlenme dönemi olan Ocak ortasında Nisan ortasına kadar ise çok az su verilmeli veya toprağı tümüyle tutulmalıdır.
Yaşlı bitkiler çiçeklenmesi bittikten sonra Nisan ayında topraktan itibaren 10-15 cm kalacak şekilde kesilerek budanmalıdır.